De grotten in Limburg: Veelgestelde vragen
Het is algemeen bekend dat er grotten in Limburg te vinden zijn. Om precies te zijn hebben we het dan over mergelgrotten. In één van die mergelgrotten bevindt zich de historische groeve MergelRijk. Maar wat weet je eigenlijk over mergel en de mergelgrotten? Hieronder zetten we alvast een aantal veelgestelde vragen voor je op een rijtje, met daaronder natuurlijk de antwoorden. Zo kun je meteen uw kennis over de grotten in Limburg testen. Meer kennis over grotten in Limburg doe je op door een bezoek te brengen aan MergelRijk!
1) Hoe zijn de grotten in Limburg ontstaan?
De grotten in Limburg – overigens eigenlijk groeven in plaats van grotten – zijn ontstaan door toedoen van de mens. Het waren namelijk de mensen die kalksteenblokken (mergelblokken) uit de grond haalden. Dit werd blokbreken genoemd. Met de blokken kalksteen werden allerlei bouwwerken geconstrueerd. Doordat het blokbreken steeds weer werd herhaald, ontstonden er gangen en deze gangen werden uiteindelijk een heel stelsel van gangen.
2) Hoe lang is het gangenstelsel van de grotten in Limburg?
Alles bij elkaar is het gangenstelsel van de grotten van Limburg wel 750 kilometer lang. Hebben we het alleen over de groeven van Valkenburg, dan is het complete gangenstelsel 250 kilometer lang.
3) Waaruit bestaat het kalksteen uit kalksteenblokken?
Het kalksteen uit kalksteenblokken bestaat uit hele fijne splintertjes van de overblijfselen van de dieren die in het Krijttijdperk leefden. Het Krijttijdperk liep van 145 tot 65 miljoen jaren geleden. Ten tijde van het Krijt bestond Limburg, net als de rest van Nederland, voornamelijk uit zee. Alle zeedieren die in zee leefden en na verloop van tijd doodgingen, kwamen op de bodem terecht. Dit proces is zich blijven herhalen en zo zijn er verschillende lagen over elkaar ontstaan. Dit is ook de reden waarom er ook nu nog veel fossielen van zeedieren in de grotten van Limburg te vinden zijn.
4) Leven er tegenwoordig nog dieren in de grotten van Limburg?
Ja. In de grotten van Limburg leven zeker nog dieren. Denk dan aan vossen, konijnen, dassen, en steenmarters. Er zijn echter vooral vleermuizen, vogels en insecten te vinden. Vleermuizen gebruiken de grotten vooral om er te overwinteren. Dat overwinteren duurt ongeveer van oktober tot maart. De vogels die de grotten opzoeken zijn met hun nesten vooral bij de ingangen te vinden. De insecten die de grotten opzoeken bevinden zich meestal ook bij de ingangen van de verschillende grotten.
5) Komen er planten voor in de grotten van Limburg?
Planten komen vrijwel niet voor in de grotten. Planten hebben namelijk licht nodig en dat is er in de grotten niet voldoende. Wel zijn de grotten van Limburg de perfecte plek om champignons te kweken: grotchampignons. Vroeger werden grotchampignons gekweekt in de gemeentegrot in Valkenburg en in de Sint-Pietersberg bij Maastricht. Tegenwoordig worden grotchampignons enkel nog in de grotten van Kanne (net bij Maastricht over het Albert Kanaal in België) gekweekt.
6) Hoe gebruikte de mens vroeger (het mergel van) de grotten van Limburg?
In het antwoord op vraag 1 heeft u al kunnen lezen dat het mergel uit de grotten van Limburg door de mens gebruikt werd om er bouwwerken mee te construeren. Later, ten tijde van de tweede wereldoorlog, dienden de grotten zelf als belangrijke schuilplaats voor Limburgers, maar ook voor de Amerikanen.
7) Hoe gebruikt de mens tegenwoordig de grotten van Limburg?
Tegenwoordig worden de grotten, behalve als plek waar champignons worden gekweekt, gebruikt als plek voor allerlei creatieve en sportieve activiteiten als mergel bewerken.
8) Waar kan ik mergel bewerken?
In een speciaal grottenatelier. Dankzij het feit dat MergelRijk beschikt over een eigen atelier is het mogelijk om workshops mergel bewerken te volgen. Tijdens zo’n workshop leer je, onder leiding van een professionele mergelbeeldhouwer, uit een mergelblokje een waar kunstwerk te ‘toveren’. Als je aan een dergelijke workshop in Limburg wilt deelnemen, kan dat wanneer je een groep van minimaal 10 personen meeneemt. Er zijn workshops te boeken van elk niveau en voor elk budget.
9) Zijn de grotten van Limburg ook de moeite waard voor kinderen?
In de grot van MergelRijk kunnen kinderen bijvoorbeeld meedoen aan een spannende speurtocht en iedere woensdagmiddag kan er een door u te reserveren kinderfeestje gehouden worden. Tijdens een kinderfeestje in MergelRijk wordt ook een speurtocht georganiseerd en leren de gasten tot slot iets leuks maken van mergel, dat ze daarna natuurlijk mee naar huis mogen nemen.